Lara

Flashbacks in combinatie met staren

Hallo iedereen,

Ik weet niet zeker of ik hier in de juiste categorie zit, ik hoop het.
Voorheen had ik er al last van, maar de laatste tijd word het steeds erger.
Een x-tal jaren geleden heb ik een hele vervelende situatie mee gemaakt wat mij erg veel angst heeft bezorgt.
Ik heb angst voor mensen, angst voor situaties en het geen wat deze persoon mij aan heeft gedaan blijft mij volgen.
Wat er precies gebeurd is wil ik niet vermelden, maar ik heb wel een vraag over het staren en de flashbacks.

Zoals ik hierboven al schreef, word het de laatste tijd steeds erger, hoewel ik mijzelf juist eigenlijk iets beter voel (van binnen en in mijn hoofd).
Mijn partner betrapt mij steeds vaker op staren.
Ik heb het zelf totaal niet in de gaten, als ik alleen ben mis ik ook geregeld een deel van de dag.
Wanneer ik staar, weet ik echter wel dat ik flashbacks heb (dit dringt echter pas tot mij door op het moment dat ik weer "wakker" word).
Het staren begint vanuit het niets en plotseling.
Soms dan ben ik heerlijk in gesprek over alles wat ik leuk vind, en plots, midden in het gesprek, ben ik aan het staren en hoor/zie ik niets meer.
Zoals ik zei, heb ik het zelf niet door.
Mijn partner raakt me altijd even aan, een tik of een lichte schop tegen mijn benen, dan word ik weer "wakker" en zie ik in eens alles voor me wat ik in de flashback al in mijn gedachten heb gezien.

Ten eerste zijn het staren en de flashbacks erg vervelend. Vooral na het "wakker" worden.
Daarbij gebeurd het ook geregeld op moment wanneer ik het absoluut niet kan gebruiken, zoals bijvoorbeeld op mijn werk.

Zijn er mensen die hier ervaring mee hebben?
Wat heb jij er mee gedaan? Hoe ben je er mee om gegaan?
Is er iets wat het staren en de flashbacks kan verlichten?

Ik schaam me er geregeld voor, bijvoorbeeld als het gebeurd op het werk als je druk hoort te zijn, of als ik op een terrasje zit met vrienden en ik plots in een standbeeld verander terwijl je net lekker in gesprek was.

Ik hoor graag wat reacties en wie weet kan iemand mij verder helpen.
Alvast bedankt!
Lara
Gebruikersavatar
Mark80
Berichten: 99
Lid geworden op: 05 aug 2014 14:13

Re: Flashbacks in combinatie met staren

Hoi Lara,

Warm welkom op het forum! (volgens mij ben je nieuw)

Ik heb zelf niet een soortgelijke ervaring, maar ik denk het misschien wel te herkennen van bij een oud groepgenoot in de therapie die ik heb gevolgd. Kan het zijn dat die vervelende ervaring een (lichte) trauma heeft ''veroorzaakt''? Zo ja, mogelijk heb je die diep weggestopt en veroorzaakt ie nu deze vervelende dingen.

Groet, Mark
Lara

Re: Flashbacks in combinatie met staren

Hallo Mark, dank je wel voor je bericht.
De gebeurtenis heeft inderdaad een trauma veroorzaakt.
Het geen wat gebeurd is, is echter al weer ruim 9 jaar geleden en nog steeds achtervolgt het mij enorm.
Ik ben in therapie geweest bij een psycholoog, maar dit haalde niet echt veel uit. Ook medicatie gehad, maar daar ben ik niet zo weg van en hielp ook niet optimaal.
Dus nu ben ik op zoek naar iets anders wat misschien kan helpen. Daarom wil ik graag wat ervaringen en eventuele oplossingen (ook al is het maar mee denken om het uit te proberen).
Groetjes!
Gebruikersavatar
Mark80
Berichten: 99
Lid geworden op: 05 aug 2014 14:13

Re: Flashbacks in combinatie met staren

Vervelend om te horen dat het ook daadwerkelijk een trauma is. Moedig dat je er al mee aan de slag bent gegaan, dat lijkt me niet gemakkelijk.

Er zijn hier gelukkig veel vriendelijke mensen op dit forum die erg veel verstand hebben op allerlei gebieden. Je zal in de loop van de avond en de komende dagen wel meerdere reacties krijgen.

Het enige dat ik nog kan bedenken is dat ik zelf ook wel eens staar. Bij mij is dit ook angst gerelateerd, maar niet door een trauma. Bij mij zit het meer in de hoek van een laag zelfbeeld, piekeren, mezelf veroordelen.
Gebruikersavatar
Janneke
Berichten: 6335
Lid geworden op: 26 aug 2008 14:00

Re: Flashbacks in combinatie met staren

Hoi Lara,
welkom op het forum...! Wat een nare dingen heb je allemaal te vertellen...
Rot, dat je bent getraumatiseerd - en rot, dat je je schaamt voor de gevolgen (...jou wordt iets akeligs aangedaan, dat is al erg genoeg) - en je schamen is ook een erg pijnlijke emotie!
Ook heel naar (en bekend) is dat je wel therapie hebt gehad, maar dat dat niet hielp. Helaas: niet iedere psycholoog weet echt veel van trauma's ("wat is dat voor spul") en de bijbehorende mogelijkheden voor therapie af.

Eerst even "iets" over trauma enzo - een vrij technisch verhaal over wat een (of, god betere het, meerdere) van die dingen met je doen.
Als mensen wonen we in een lichaam, dat geprogrammeerd is, om te overleven. Dat doe je met een deel van je hersenen, dat je niet kunt sturen met je alledaagse wil. (Als je je arm wilt bewegen, dat gebeurt dat. Dit deel van je hersenen heeft een eigen manier van doen, het wordt om die reden "autonoom" genoemd.)
Het belangrijkste deel van je autonome zenuwstel, je amygdala zit plm. in het midden van je hoofd. Je amygdala werkt zo'n 100 keer sneller dan je bewuste denken, dus je amygdala kan een duizelingwekkend tempo zetten.
En dat is maar "goed" ook: via de amygdala hebben we al die eeuwen overleefd, dat er op mensen werd gejaagd door leeuwen, beren, tijgers, etc.  Dingen zoals aangstaanvallen zijn heel erg naar, maar zijn dus tot op zekere hoogte functioneel: er op gericht, om jou te laten overleven.

Alle prikkels die binnenkomen, ofwel alles wat je hoort, ziet, proeft etc. gaat als informatie eerst langs de amygdala en daarna pas naar de plek in je brein waar je die info verwerkt. Het visuele brein (de 17 stukken cortex die dat doen) dat is waar je 'echt ziet wat je ziet'.
En daarna kun je gaan nadenken over wat je precies ziet.
(Idem dito voor wat je hoort, gaat eerst langs de amygdala en dan pas naar de zogeheten auditieve cortex en dan pas 'besef je pas wat je hoort'. En daarna kun je gaan nadenken over wat je precies hoort. Etc.)

In de amygdala wordt aan de hand van op zich een vrij grof beeld als het ware de beslissing genomen:"kan dit gevaarlijk zijn of niet"
en als de amygdala vindt dat het gevaarlijk kan zijn, zet ze een x aantal zaken in je lichaam in werking en je springt bijv. in een reflex opzij. Drie woorden die hier met enge regelmaat worden gebruikt zijn: "vechten, vluchten en bevriezen".
Opzij springen is een (nuttige!) vorm van vluchten. Vechten kan ook zin hebben - maar soms is het beter om dat juist niet te doen: bevriezen. Let op: bevriezen is in feite de zwaarste van de 3 om mee te maken! "Het oog van de wereld ziet niets" - maar het voelt veel akeliger dan vechten of vluchten.
En ik vermoed, dat jouw staren een ""milde"" vorm van bevriezen is. (Aanhalingstekens, omdat ik snap, dat het heel vervelend voor je is - n ik sowieso vind, dat het wel erg mal is, als ik ga zeggen "dat het wel mee valt". Wie bevriest, heeft het per definitie zwaar. Dat jij slechts gedeeltelijk bevriest maakt het beslist niet tot een feestje...)

Dit hele programma (van hetzij vechten. vluchten bevriezen en wat er aan vooraf gaat) kan al hoog en breed in werking zijn, nog voor bijv. je visuele cortex echt duidelijk heeft, wat je nu precies ziet. "Oh, nee, het is geen echte slang, het is maar een tuinslang".
Wie geen angststoornis heeft, lacht er om en voelt de adrenaline wegtrekken. Bij andere mensen gaat dit helaas niet vanzelf en moet je 'de natuur een handje helpen'.)
Vandaar ook dat technieken zoals cognitieve gedragstherapie, niet, slechts tijdelijk en/of moeizaam werken. Het idee "dat je als mens emotionele reacties hebt op je gedachten" - dat wil ik heussies waar best geloven. (...wat nogal centraal is in cognitieve gedragstherapie...)
Het grote punt is, dat het nul komma nul relevant is als de amygdala in het spel is.

Trekt de adrenaline niet vlug weg, dan krijg je allerlei lichamelijke reacties, zoals het bonkende hart, opgetrokken schouders (je beschermingsreflex) je ademhaling verandert, je spijsvertering gaat 'plat', je spieren staan klaar om een topprestatie te leveren (geldt OOK bij bevriezen!) en al je zintuigen werken scherper dan anders. Alles in je is gericht op "Waar is het monster?! Wat zal ik doen?!" De hersencellen waarmee je logisch nadenkt, worden tijdelijk minder doorbloed. Overleven doe je op instinct. (En, helaas: bange mensen denken berucht slecht na. Iets, waar nare mensen van profiteren.)

Met denken "Ik moet niet schrikken" maak je geen enkele indruk op je autonome zenuwstelsel (dus dat is in feite vergeefse moeite).
Al kan het zin hebben, om te zeggen "Oh, verdomme, het is weer zo laat - maar och, ik heb "alleen maar" een angstaanval. Rot genoeg, maar ik geloof niet dat ik echt in gevaar ben, mijn amygdala is overijverig."
Via bijv. emdr, somatic experiencing of gespecialiseerde kinesiologie is die amygdala wel degelijk te beinvloeden en kan ze minder overijverig worden.
Jezelf afleiden: je kunt stommere dingen doen, maar het ontkent in feite de realiteit van wat er gebeurt. ("Je lichaam" schrikt - niet je gevoel. Dat gevoel volgt op het alarm van de amygdala.)

Let wel: door als je naar bijv. een receptie moet, kun je jezelf idd wel gerust stellen, door te denken "dat je alleen de jubilaris maar een handje hoeft te geven en dat je daarna eigenlijk wel weer weg mag". Als dat je 'mind set' is, voel je je waarschijnlijk een stuk rustiger, dan als je van jezelf reuze sociaal moet zijn, iedereen moet groeten etc. etc.
(En is je mind set rustiger, dan is de kans op een amygdala die op dat moment overactief wordt ook kleiner.)

Als je gezonde verstand je vertelt, dat de angst eigenlijk 'niet nodig' is, kun je bij wijze van spreken je eigen amygdala toespreken:
"Ja, amygdala, het leek idd op vroeger, maar er zijn ook belangrijke verschillen! - Dat zinnetje alleen helpt niet, maar het kan gelukkig waar zijn.
En: geef je lichaam haar zin!! Hol een rondje! Ga kickboksen, stompen in de lucht - "de adrenaline moet er gewoon uit".
Dan, daarna "kan de alarmbel af".
Schud je spieren los (die zitten vaak heel strak) haal eens diep adem naar je buik en zucht of bries een keer.
Of: leg een hand zachtjes op je voorhoofd, dat je als het ware de 'haartjes' van je huid voelt.
Voel je voeten op de grond (of je billen op de stoel).
Adem naar je buik, als je enige training hebt op het gebied van ademhaling (aan een hyperventilatieaanval heb je niets).
En als de ellende weer wat gezakt is: doe een ontspaningsoefening, om je lichaam te vertellen, dat het nu echt goed is (gesteld, dat het idd goed is. Liegen tegen je lichaam heeft geen zin...). Naarmate er meer ontspanning is, wordt je amygdala ietsje minder overijverig. (Het echte "stoppen met overijverig zijn" is verwerken.)



En waar hopelijk in therapie aandacht aan is besteed, maar wat je nu ook zelf kunt doen, is wat (andermaal technisch, sorry) heet: "de eerste fase van een verwerkingsproces".
Het verwerken van een trauma gaat in een aantal "fasen".
Nou wil het woord fase niet zeggen, dat je altijd heel strakomlijnd "eerst ding 1 doet, dan ding 2 en daarna 3", het wisselt elkaar vaak wat af. Beginnen bij het begin kan geen kwaad - zeker niet bij wie in het dagelijks leven wat wankel op de benen staat. Op zich kan het geen kwaad: eerst een stuk 1, tijdje 2 dan wat 3 - dan weer 2 en terug naar 1 en dan weer 2 – etc. Het heeft wel zin, als je weet hebt van deze fasen en het is belangrijk dat er wordt "geschakeld" als dat nodig is!!

De eerste fase heet officieel 'stabiliseren". Ik zeg meestal 'poot'n stevig op de grond'. Het gaat om zaken als 'rust in de tent en veiligheid' - inventariseren wat er op dit moment in je leven speelt en wat je er met een scala aan maatregelen aan zou kunnen doen. Informatie is belangrijk: wat is stress, precies, wat doet het allemaal met je lichaam - wat kan jij "terugdoen". Cognitieve therapie kan in deze fase goede diensten bewijzen (verderop niet meer).
Goed voor jezelf (leren) zorgen is belangrijk - als je overleeft, zorg je niet echt als mens goed voor jezelf, je eigen lichaam en geest - dan zorg je vooral erg goed voor je "masker". Of voor mensne in je omgeving (al dan niet om ze liever te vriend te houden dan de confrontatie aan te gaan - iets dat zin kan hebben, een voortijdige confrontatie kan schade doen). Kortom: al heeft het beslist zin, het kan dat jijzelf achter je masker "honger lijdt".
Soms is dat snel te verhelpen, soms niet - maar het is hoe dan ook goed om te weten en er maatregelen bij te verzinnen.

Zoeken naar 'hulpbronnen' van harte aanbevolen.
Bijv.: bij muziek kom ik tot rust. Wandelen maakt mijn hoofd leeg.
"Ik maak een plank vrij voor mijn lievelingsboeken, lekker onder handbereik".
Als ik me naar voel, schrijf ik in mijn dagboek.
Warme thee van zoethout met goudsbloem beurt me op.
Als ik verdrietig ben, ga ik in mijn schommelstoel zitten.
Als ik cederolie verdamp in zo'n geurlampje, word ik helmaal rustig.
Zachtjes mijn gezicht masseren helpt me ontspannen. Etc.
Ontspanningsoefeningen zijn ook belangrijk, onderzoeken hoe je je stress kunt "afbouwen". Of kunt voorkomen, dat het te hoog oploopt.
Het kan ook expliciet gaan om "hoe bouw ik een beetje een sociaal netwerk op" (liefst een heel stevig netwerk, maar dat kan even duren).

Wat ook hoort bij de eerste fase: de belangrijke vraag naar: hoe werkt macht, wat is manipulatie en hoe kan ik me dat van het lijf leren houden. Google bijv. eens op 'de reddingsdriehoek'.
Hopeijk zijn ''overlevingsmechanismen'' en hun functie in therapie aan bod geweest. (Dat zijn dingen, die je us ooit hebt moeten ontwikkelen, omdat er te weinig steun was voor jou. Voorbeeld: je maakt jezelf wijs, "...dat het niet erg is, als ik word overgeslagen". Dat scheelt in de pijn, op dat moment. Maar het nadeel is, dat het op gegeven moment een automatisme wordt, dat jij wordt overgeslagen en dat andere mensen jou bijna als vanzelf ook gaan overslaan....)

Zaken als rottige huisvesting, geldproblemen etc. ook liefst oplossen of in elk geval al een goed begin mee maken. Sommige rotpatronen gaan pas echt weg, als je ten minste fase 2 achter de rug hebt, maar in fase 1 maak je de zaken "hanteerbaar".

De functie van de 1ste fase is, dat je een 'fundament' krijgt - dat stond te schudden of ging kapot door wat jou aan ellende is aangedaan.
En: rotverhalen vertellen met "poot'n die in het moeras staan" was wat men tijdenlang deed (tot de 1980er jaren) - en dat heeft geen zin. (Dat maakt 'verwerken' juist loei- en loeizwaar!)
Een stevig 'fundament', poot'n die op de grond staan (en niet in het moeras) is geen luxe.
Ingewikkeld punt: soms heeft iemand heel veel pijn op "ik mag niet goed voor mezelf zorgen (want die nare meneer die mij het leven zuur maakt, wil dat niet)". Beter in fase 1 uitgebreid aandacht aan dit overlevingsmechanisme besteden, dan er verderop bijna je nek over breken!

Hopelijk kun je, door te werken aan "poot'n op de grond" het effect krijgen, dat je minder gaat staren.
...of dat je merkt, dat je alleen nog gaat staren "als er *zus* of "zo" aan de hand is". Dat is nuttige info, waar je verder mee kunt.

Terug naar “Obsessief gedrag/gedachten en verslavingsgedrag”